Sylwetki twórców – Edmond Roudnitska

     Do tej pory na blogu przedstawiałem sylwetki perfumiarzy, którzy wciąż są aktywni zawodowo. Pewnym wyjątkiem, może tu być Jean-Claude Ellena, który obecnie jest już na emeryturze, jednak w dacie publikacji wpisu o nim wciąż zasiadał w fotelu naczelnego nosa Hermès’a. Zdecydowanie wszyscy twórcy pozostają zaś przy życiu. Dlatego dziś postanowiłem przybliżyć legendę świata perfum, której już wśród nas nie ma. Edmonda Roudnitskę. Dzięki takim kompozycjom jak Rochas – Femme oraz stworzonym dla Diora Eau Sauvage i Diorissimo Francuz na zawsze zapisał się w perfumowym kanonie sław. Ja zaś zapraszam do zapoznania się z krótką charakterystyką jego twórczości.

     Edmond Roudnitska urodził się w Nicei w 1905 roku. Swoją przygodę z perfumami rozpoczął zaś w wieku 21 lat, gdy jako chemik dołączył do Roure Bertrand Dupont w Grasse. Po zaledwie roku został jednak wysłany do Paryża i to tam odkrył swoje powołanie – zostać profesjonalnym perfumiarzem! Dzięki ciężkiej nauce udało mu się w 1935 związać umową z Fabriques De Laire – firmą specjalizującą się w syntetyzacji składników naturalnych oraz tworzeniu kompozycji bazowych. Przez kompozycje bazowe rozumieć tu należy proste (do ok. 10 składników) związki zapachowe zawierające w sobie syntetyczny składnik, który dana firma akurat sprzedawała i chciała rozpowszechnić. Zaledwie trzy lata później światło dzienne ujrzały zaś pierwsze samodzielne perfumy Roudnitski – It’s You, stworzone dla Elizabeth Arden. Prawdziwą sławę przyniósł Francuzowi jednak inny zapach – Femme, zaprezentowany w 1944 roku przez należącą do Marcela Rochas markę Rochas. Kompozycja eksplorowała popularny w tamtych latach temat szyprowy, jednak działo Roudnitski wyróżniało się niezwykłym stopniem wyrafinowania oraz doskonałym balansem składników. Natomiast rok wcześniej w życiu perfumiarze miało miejsce jeszcze jedno ważne wydarzenie. Poznał on Thérèsę Delveaux, inżynier chemii i swoją przyszłą żonę. To jej zadedykowane są Le parfum de Thérèse – perfumy, o których istnieniami świat dowiedział się dopiero w 2003 roku, a więc już po śmierci ich twórcy. To wtedy Frédéric Malle pracujący nad swoją Editions de Parfums otrzymał zgodę na włączenie zapachu do kolekcji i tym samym masowej produkcji. Co ciekawe, jednym ze składników użytych w jego formule jest aromamolekuła Calone, na punkcie której świat oszaleje dopiero w latach 90’ za sprawą takich kompozycji jak Cool Water czy L’Eau d’Issey. Wracając jednak do Roudnitski, w 1946 założył on stowarzyszenie Art et Parfum zajmujące się tworzeniem wysokiej jakości perfum. Rok później miało zaś miejsce kolejne ważne dla Francuza spotkanie. Poznał on Serge’a Heftler-Louiche, dyrektora działu perfum w domu mody Dior (a także dziadka Frédéric’a Malle). Pod wpływem tej znajomości rozpoczęła się długoletnia współpraca Roudnitski z Diorem, której owocami były między innymi fenomenalne Diorissimo (1956), Eau Sauvage (1966) i Diorella (1972). Z tym pierwszym wiąże się też pewna ciekawa historia. Zapach ten poświęcony jest jednemu z ulubionych kwiatów Christiana Dior’a – konwalii. Problem polega jednak na tym, że z rośliny tej nie można pozyskać olejku aromatycznego, który dałoby się wykorzystać do odzwierciedlenia jej aromatu. Roudnitska musiał odtworzyć go z materiałów syntetycznych posługując się jedynie własnym nosem! Ta sztuka udała mu się zaś doskonale, co tylko potwierdziło jego talent i mistrzowski warsztat. Warto też wspomnieć, iż w poszukiwaniu inspiracji w 1949 roku mistrz opuścił Paryż i kupił dom w Cabris na południu Francji, gdzie rozpoczął hodowlę kwiatów (między innymi wspomnianej wyżej konwalii) i innych aromatycznych roślin. To tam tworzył i zamieszkiwał aż do swojej śmierci w 1996 roku. Oprócz komponowania perfum Roudnitska zajmował się także pisaniem książek i artykułów na ich temat. Fascynowała go również estetyka jako odrębna dziedzina nauki.

     Styl Roudnitski charakteryzował się dwoma kluczowymi elementami. Po pierwsze Francuz bardzo chętnie sięgał po składniki pochodzenia syntetycznego jak choćby wykorzystane w Eau Sauvage i Diorella Hedione czy wyżej wspomniane Calone. Użycie tego drugie prawie 40 lat przed tym jak stał się modny uznać można za swoisty objaw wizjonerstwa mistrza. Z czasem styl Francuza zaczął kształtować się ewoluując w kierunku prostoty. Pomimo minimalizmu jego dziełom nigdy nie brakowało jednak artyzmu. W jednym z wywiadów zapytany o to, co inspiruje go do tworzenia perfum odparł, że pomysły same do niego przychodzą, on zaś jedynie próbuje nadać im realną formę. Poprzez eksperyment. Na pytanie kiedy jest zaś zadowolony z rezultatu swojej pracy stwierdził, że nigdy.

     Poniżej zamieszczam pełną listę stworzonych przez Edmonda Roudnitskę perfum. Nie jest ona obszerna, co dodatkowo potwierdza jak wiele czasu i uwagi Francuz poświęcał swoim kompozycjom.

 Christian Dior Diorama (1948)
Christian Dior Dior-Dior (1976)
Christian Dior Diorella (1972)
Christian Dior Diorissimo (1956)
Christian Dior Eau Fraiche (1955)
Christian Dior Eau Sauvage (1966)
Elizabeth Arden It's You (1939)
Elizabeth Arden On Dit (1952)
Frederic Malle Le Parfum de Thérèse (2003)
Hermès Eau d'Hermès (1951)
Hermès Grande Eau d'Hermès
Mario Valentino Ocean Rain (1990)
Rochas Femme (1944)
Rochas La Rose (1949)
Rochas Mouche (1947)
Rochas Mousseline (1946)
Rochas Moustache (1949)